کد مطلب:1571 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:277
شرایط جنس و عوض آن
2098- جنسی را كه می فروشد و چیزی را كه عوض آن می گیرد , پنج شرط دارد : اول آن كه مقدار آن با وزن یا پیمانه یا شماره و مانند اینها معلوم باشد.
دوم آن كه بتواند آن را تحویل دهد , و گرنه معامله صحیح نیست , مگر آن كه آن را با چیزی كه می تواند او را تـحویل دهد , بفروشد كه در این صورت معامله صحیح است , ولی ظاهر آن است كه اگر خریدار بتواند آن چـیـزی را كـه خـریده به دست آورد , هر چند فروشنده قادر نباشد كه آن را به او تحویل دهد , معامله صحیح است , مثلا اگر اسبی را كه فرار كرده بفروشد , و خریدار بتواند آن را پیدا كند معامله اشكال ندارد , و صحیح می باشد , و احتیاج به ضمیمه در این صورت نیست .
سـوم خـصـوصیاتی را كه در جنس و عوض است و به واسطه آنها میل مردم به معامله فرق می كند , معین نمایند.
چـهارم آن كه متعلق حق دیگری نباشد , به طوری كه به خارج شدن از ملك مالك حق آن شخص از میان برود.
پنجم خود جنس را بفروشد نه منفعت آن را پس اگر مثلا منفعت یك ساله خانه را بفروشد , صحیح نیست ولـی چـنـانـچـه خـریدار به جای پول منفعت مالك خود را بدهد , مثلا فرشی را از كسی بخرد و عوض آن منفعت یك ساله خانه خود را به او واگذار كند , اشكال ندارد , و احكام اینها در مسایل آینده گفته خواهد شد.
2099- جنسی را كه در شهری با وزن یا پیمانه معامله می كنند در آن شهر انسان باید با وزن یا پیمانه بخرد , ولی می تواند همان جنس را در شهری كه با دیدن معامله می كنند , با دیدن خریداری نماید.
2100- چـیـزی را كه با وزن خرید و فروش می كنند با پیمانه هم می شود معامله كرد , به این طور كه اگر مثلا می خواهد ده من گندم بفروشد با پیمانه ای كه یك من گندم می گیرد , ده پیمانه بدهد.
2101- اگـر مـعـامله از جهت نبودن یكی از شرطهایی كه گفته شد - غیر شرط چهارم - باطل باشد ولی خریدار و فروشنده راضی باشند كه در مال یكدیگر تصرف كنند آنها اشكال ندارد.
2102- معامله چیزی كه وقف شده باطل است , ولی اگر به طوری خراب شود كه نتوانند استفاده ای را كه مـال برای آن وقف شده از آن ببرند یا در معرض این جهت باشد , مثلا حصیر مسجد به طوری پاره شود كه نـتـوانـنـد روی آن نـماز بخوانند , فروش آن برای متولی و كسی كه در حكم او است , اشكال ندارد , و در صورتی كه ممكن باشد , باید بنابر احتیاط پول آن را در همان مسجد به مصرفی برسانند كه به مقصود وقف كننده نزدیكتر باشد.
2103- هـرگـاه بـین كسانی كه مال را برای آنان وقف كرده اند به طوری اختلاف پیدا شود , كه اگر مال وقـف را نـفـروشـنـد , گـمان آن برود كه مال یا جانی تلف شود , بعضی گفته اند كه می توانند آن مال را بـفـروشـند و به مصرفی كه به مقصود وقف كننده نزدیكتر است برسانند , ولی این حكم محل اشكال است ولیكن اگر واقف شرط كند كه اگر صلاح در فروش وقف باشد بفروشند فروختن آن در این صورت اشكال ندارد.
2104- خرید و فروش ملكی كه آن را به دیگری اجاره داده اند اشكال ندارد , ولی استفاده آن ملك در مدت اجاره مال مستاجر است .
و اگـر خریدار نداند كه آن ملك را اجاره داده اند , یا به گمان این كه مدت اجاره كم است ملك را خریده باشد , پس از اطلاع به كیفیت می تواند معامله خودش را بهم بزند.